Na een paar maanden twijfelen heb ik de knoop doorgehakt: ik heb mijn Instagramaccount verwijderd. En dat voelt ontzettend goed. In deze blog schrijf ik over wat ik er lastig aan vond, waarom ik wilde stoppen en waarom ik er nu alsnog zo blij mee ben. Als je twijfelt over weggaan van Instagram, helpt je dit misschien over de streep. Verder mag je dat vooral lekker zelf weten natuurlijk.
Waarom ik het moeilijk vond om te stoppen met Instagram
Even voor de duidelijkheid : Ik vond heel veel dingen leuk aan Instagram. Ik heb het er niet voor niets bijna 14 jaar op volgehouden. Bijhouden wat mijn vrienden aan het doen waren, grappige content bekijken, accounts volgen die aansloten bij mijn levensvisie, de actualiteit volgen - er was veel te beleven op Instagram waar ik blij van werd. Ook vond ik het leuk om dingen over mijn eigen leven te posten en daarover in de comments te kletsen met vrienden en bekenden. Net als Facebook was Instagram een soort online fotoboek geworden van mijn leven, waarin ik fijn kon terugbladeren.
Waarom ik toch wilde stoppen met Instagram
Steeds vaker vroeg ik me af wat ik nou eigenlijk aan het doen was op Instagram. Mijn aanwezigheid was meer een automatisme geworden dan een bewuste keuze. Als ik iets wilde opzoeken op mijn telefoon, iemands naam oid, dan merkte ik dat ik vanzelf eerst op dat roze icoontje klikte om me vervolgens na tien minuten scrollen af te vragen waarom ik ook al weer mijn telefoon had opgepakt.
Ik had alle meldingen al uitgezet, zodat ik minder in de verleiding kwam om Instagram te openen. Dat hielp wel iets. Vervolgens plaatste ik het icoontje van de app naar het ‘derde beginscherm’, zodat ik het niet meteen in beeld kreeg als ik mijn telefoon opende. Dat werkte behoorlijk goed moet ik zeggen. De neiging om er automatisch op te klikken was nu weggenomen.
Een ander gedrag van mezelf waar ik me steeds meer aan begon te storen, was mijn behoefte om te zien wie mijn posts had geliked. Als ik een post had geplaatst, kon ik mezelf in de daaropvolgende twee dagen maar moeilijk bedwingen om niet de hele tijd opnieuw Instagram te openen en te kijken of er nog ‘nieuws’ was. Een leuke opmerking, een vraag of een like - het maakte niet uit wat - mijn brein kreeg er een fijn dopamineshotje van. Zo irritant. En ook wel een beetje triest.
Ik kwam tot de conclusie dat ik eigenlijk vooral moe werd van Instagram. Niet alleen door dat verslavingsgedrag, maar ook door een heleboel onnodige prikkels. Al die gesprekjes die ik aanging in de comments: had ik daar nou echt behoefte aan? Soms voerde ik tientallen online gesprekken op één dag via verschillende kanalen. Instagram had daar een groot aandeel in. Het waren over het algemeen allemaal leuke gesprekken, maar voegden ze nou echt wat toe aan mijn leven? Ik raakte er vooral opgejaagd door, want ik moest die nog antwoorden, daar nog iets van vinden en daarop nog reageren. Heel veel moetjes. En deze moetjes creëerde ik allemaal zelf. Mijn denken werd er gefragmenteerd van en daar werd ik niet blij van. Ik ben ook helemaal niet goed in multitasken.
Tot slot was er ook nog het bedrijf achter Instagram waar ik het afgelopen jaar een grondige hekel aan heb gekregen: Meta. De macht die dit soort Big Tech-bedrijven inmiddels over onze levens heeft, vind ik ronduit zorgelijk. Social-media-algoritmes creëren wij-zij-denken, dat groepen mensen uit elkaar drijft. Ook het besluit om niet meer te modereren op haatdragende berichten wakkert haat aan waar vooral minderheden de dupe van zijn. Daar wil ik geen onderdeel van zijn. Dit is allemaal vrij kort door de bocht opgeschreven, maar ik heb geen zin om er een heel politiek verhaal van te maken. Zoiets is veel beter om in de kroeg te bespreken.
Je Instagramaccount opzeggen: hoe doe je dat?
In maart schreef ik een blog over hoe ik mijn Facebookaccount heb opgezegd. Voor Instagram kun je dezelfde stappen doorlopen. Het is ook wat makkelijker, omdat je op Insta geen groepen hebt en omdat je van oudsher niet met je Instagramaccount inlogt op andere websites.
Omdat ik een paar maanden geleden nog twijfelde of ik mijn account écht wilde opzeggen, heb ik eerst al mijn foto’s en stories eraf gehaald. Ik plaatste een bericht voor mijn volgers waarin ik aangaf dat ik misschien weg zou gaan. De mogelijkheid om mij te taggen in berichten of foto’s zette ik uit.
Dit was allemaal in april. In de maanden erna merkte ik dat ik de app totaal niet miste. Integendeel. Ik merkte dat mijn hoofd minder alle kanten op schoot en dat ik meer tijd overhield voor het lezen van boeken en langere artikelen en om te schrijven: dingen die meer focus vragen. Die focus vind ik heerlijk. Het stelt me in staat om langer na te denken over de dingen, gewoon lekker te mijmeren en daarmee ook tot rust te komen. Daar gaat mijn brein een stuk beter op.
Vorige week heb ik mijn account helemaal opgezegd. Het was een bevrijding.